Proctologie
Anaal kanaal
Het anaal kanaal is ongeveer 3 tot 4 cm lang en vormt de verbinding tussen het rectum (laatste deel van de dikke darm) en de buitenwereld.
Het anaal kanaal
Het anaal kanaal wordt afgesloten door de uitwendige anale kringspier. De inwendige en uitwendige kringspier maken deel uit van de bekkenbodemspieren.
De samenwerking tussen deze spieren zorgt ervoor dat we stoelgang kunnen maken op een voor ons gewenst tijdstip.
Klachten ter hoogte van het anaal kanaal, zowel in- als uitwendig, zijn heel frequent. Vaak bestaan de klachten al heel lang eer de patiënt hulp gaat zoeken.
Diagnose
Patiënten met klachten ter hoogte van de anus melden zich aan op de raadpleging. Tijdens deze raadpleging worden de klachten besproken en wordt een klinisch onderzoek uitgevoerd. U dient voor dit onderzoek op de handen en knieën te zitten. Eerst wordt uitwendig gekeken.
Meestal zal er een anuscopie gebeuren waarbij een klein apparaatje ingebracht wordt met een lampje erop om zo het weefsel in en rond het anaal kanaal te kunnen onderzoeken.
De consultatie proctologie gebeurt in een apart tijdslot met een deskundige verpleegkundige en de nodige discretie.
Aambeien
Aambeien worden ook hemorroïden of speen genoemd. Rond en in de anus zitten heel wat bloedvaten. Wanneer deze bloedvaten uitzetten treden aambeien op. Het bloedvatrijke weefsel zwelt op en zakt naar buiten.
Wat zijn aambeien?
Aambeien worden ook hemorroïden of speen genoemd. Rond en in de anus zitten heel wat bloedvaten. Wanneer deze bloedvaten uitzetten treden aambeien op. Het bloedvatrijke weefsel zwelt op en zakt naar buiten.
Aambeien zijn heel frequent, ongeveer 30% van de volwassenen heeft er ooit last van.
Aambeien ontstaan door verhoogde druk in en rond de anus. Zij zijn vaak gerelateerd aan constipatie of harde stoelgang. Tijdens de zwangerschap of na de bevalling treden aambeien vaak op.
De klachten die gepaard gaan met hemorroïden zijn divers. Meestal is de eerste klacht bloedverlies, dit kan gaan van een streepje op het toiletpapier tot echt druppen in het toilet. Sommige patiënten hebben last van jeuk of een opgezwollen gevoel, sommige patiënten voelen een “bol” naar buiten komen bij het persen.
Een getromboseerde hemorroïde is héél pijnlijk. Hierbij zit er een harde, donkerrode of paarse knikker rond de anus.
De behandeling
Allereerst dient steeds een goede stoelgangshygiëne gehanteerd te worden. Het is van belang zachte stoelgang te onderhouden. Dit kan door de voeding aan te passen met het eten van voldoende vezels, groenten en fruit, en het drinken van voldoende water. Indien nodig kan een laxeermiddel voorgeschreven worden.
Geneesmiddelen of zalven werken weinig bij aambeien.
Indien op de consultatie hemorroïden worden gediagnosticeerd kunnen deze meteen ingespoten worden met een speciale vloeistof. Dit noemen we sclerotherapie. De behandeling kan tot driemaal herhaald worden, met telkens zes weken interval.
Indien de hemorroïden te groot zijn kan een operatie overwogen worden. Een operatie kan op twee manieren uitgevoerd worden afhankelijk van de omvang van het probleem.
We kunnen een klassieke Milligan & Morgan resectie uitvoeren. Hierbij worden de bloedvaten afgebonden en het overtollige weefsel weggesneden. Dit is een heel effectieve ingreep maar vaak ook pijnlijk.
Indien mogelijk kiezen we voor een laserbehandeling. Hierbij worden de uitgezette bloedvaten behandeld met de laser. Deze behandeling is minder pijnlijk dan een klassieke resectie. Vaak treedt wel een – onschuldige – zwelling op na de operatie.
Wanneer de voornaamste klacht bestaat uit weefsel dat naar buiten komt kan een HAL/RAR-techniek toegepast worden. Hierbij gaan we met een echosonde de aanvoerende bloedvaten naar de hemorroïden opzoeken en afbinden. Nadien wordt het overtollige weefsel naar binnen opgenaaid.
Een getromboseerde hemorroïde kan héél pijnlijk zijn en is een urgentie. Onder lokale verdoving kan de hemorroïde ingesneden worden en de bloedklonter verwijderd worden. Dit kan op de raadpleging gebeuren of op de spoedopname.
Anale fissuur
Een anale fissuur of anale kloof is een scheurtje in de huid rond de anus dat slecht geneest. Het ontstaat na het passeren van harde stoelgang of bij chronische constipatie
Wat is een anale fissuur
Een anale fissuur of anale kloof is een scheurtje in de huid rond de anus dat slecht geneest. Het ontstaat na het passeren van harde stoelgang of bij chronische constipatie.
Een fissuur ontstaat bijna altijd aan de achterzijde en soms aan de voorzijde, nooit aan de zijkanten van het anaal kanaal. Een fissuur geneest slecht en kan met veel pijn gepaard gaan.
Patiënten klagen van pijn tijdens de stoelgang die nadien meerdere uren aanhoudt. Klassiek beschrijft de patiënt last te hebben van een streepje bloedverlies op het toiletpapier.
De behandeling
Ook bij een anale fissuur is goede stoelgangshygiëne van belang.
Er wordt eerst geprobeerd om de kloof met een zalf te behandelen. We gebruiken hiervoor een nitraatzalf. U brengt de zalf twee tot driemaal per dag op de kloof aan.
Indien na zes weken geen beterschap optreedt of indien de kloof steeds terugkeert, wordt een operatie voorgesteld.
De oorzaak van een fissuur is een hyperreactiviteit van de interne kringspier. De operatie bestaat er dan ook in om een sneetje te geven in deze kringspier, we noemen dit een interne laterale sfincterotomie (ILS). Tegelijk wordt de fissuur uitgesneden en de huid aangefrist. In sommige gevallen kan gekozen worden om de hyperreactiviteit van de kringspier te behandelen met een Botox infiltratie.
Anaal abces of fistel
Een anaal abces is een holte gevuld met etter in de buurt van de aars. In bijna de helft van de gevallen is er ook een fistel aanwezig. Een fistel is een abnormale verbinding tussen het anaal kanaal en de huid.
Wat is een anaal abces of fistel?
Een anaal abces is een pijnlijke rode zachte massa ronde het anaal kanaal, je kan ook koorts hebben en ziek worden.
Mensen met een chronische darmziekte zoals de ziekte van Crohn hebben meer kans om een anaal abces op te lopen.
Vaak wordt een fistel gediagnosticeerd bij het insnijden van een abces. Indien we een fistel terugvinden wordt deze opengemaakt, we noemen dit een fistulotomie.
Indien de fistel een lang onderhuids traject vormt, plaatsen we soms een ligatuur of een seton. Zo laten we de fistel naar buiten groeien. De seton moet dan meermaals aangespannen worden. Afhankelijk van de lengte van het traject kan de seton aangespannen worden op de consultatie of in de operatiezaal. Bij complexe fistels kan soms een tweede ingreep noodzakelijk zijn onder de vorm van een LIFT (ligation of the Intersfincteric Fistula Traject).
De behandeling
Een abces is een medische urgentie. Het abces dient ingesneden te worden en de etter wordt verwijderd. De wonde wordt opengelaten zodat deze van beneden uit kan opgroeien. Nadien heeft u dagelijks verzorging nodig, dit kan enkele weken duren.
Sinus Pilonidalis cyste
Een sinus pilonidalis of haarnetcyste is een chronisch ontstekingsproces ter hoogte van de bilnaad. Het is een cyste of een holte in de bilspleet, veroorzaakt door haren die zich in het onderhuidse weefsel vastzetten.
Wat is een Sinus Pilonidalis cyste
Meestal heeft de cyste verschillende openingen naar de huid toe. Deze openingen zijn vaak verbonden met fistels of onderhuidse trajectjes.
De holte kan gemakkelijk geïnfecteerd geraken waarbij zich een pijnlijk abces vormt dat dikwijls terugkeert.
Een sinus pilonidalis cyste komt vaak voor, voornamelijk bij jonge mannen met een harige bilspleet.
De behandeling
De behandeling van een sinus pilonidalis cyste is complex.
Vaak is de patiënt zich niet bewust van de aanwezigheid van de cyste.
Indien bij de eerste aanmelding een abces opgetreden is, zal dit eerst opengemaakt worden. Vervolgens moet het abces genezen. Een tweede ingreep is steeds geïndiceerd om te voorkomen dat het abces terugkeert.
Wanneer u wél merkt dat u beperkte ontstekingen doormaakt, of ingegroeide haren heeft in de bilspleet, kan een ingreep voorgesteld worden om een abces te voorkomen.
Het is steeds van belang dat de cyste volledig verwijderd wordt, zo niet heeft u risico dat het probleem terugkeert. De cyste wordt in zijn geheel uitgesneden en de wonde wordt opengelaten zodat het weefsel van de diepte uit naar boven kan opgroeien.
Dit brengt met zich mee dat er gedurende lange tijd een wonde aanwezig is die dagelijks verzorging vraagt.
Recent behandelen we ook sinus pilonidalis cystes met de laser. Hierbij wordt het traject opgezocht en gelaserd. Bij deze ingreep is ook langere wondzorg nodig, maar beduidend minder dan een open resectie.
De verschillende opties worden op de raadpleging besproken.
